Het Europees Parlement en de Raad hebben op 24 september 2020 een voorstel van verordening bekendgemaakt inzake markten in cryptoactiva (en tot wijziging van Richtlijn (EU) 2019/1937 inzake de bescherming van bepaalde klokkenluiders) (de zogenaamde “MICA”).

Het voorstel beoogt de invoering van een regelgevend kader voor de uitgifte en aanbieding aan het publiek  van cryptoactiva en voor de aanbieders van cryptoactivadiensten. Een cryptoactief is een “digitale weergave van waarde of rechten die elektronische kan worden overgedragen en opgeslagen, met gebruikmaking van Distributed Ledger Technology (“DLT”) of vergelijkbare technologie“.

Het voorstel maakt deel uit van het “Digital Finance ” pakket, een geheel van voorstellen van maatregelen die moeten toelaten om het potentieel van de digitale financiële dienstverlening te ondersteunen door het invoeren van een wetgevend kader dat innovatie-vriendelijk is en dat geen obstakels vormt voor de toepassing van nieuwe technologieën.

MICA zal van toepassing zijn op uitgevers van cryptoactiva en op aanbieders van cryptoactivadiensten die actief zijn in de EU. Een reeks entiteiten zijn uit de toepassing van de regeling uitgesloten (bijv. ECB, NCBs, verzekeringsondernemingen) en bepaalde activa ook (financiële instrumenten, elektronisch geld, gestructureerde deposito’s). Dienstverlening exclusief in het kader van een moeder-dochterverhouding valt eveneens buiten het toepassingsgebied.

MICA betreft in de eerste plaats de uitgifte en de aanbieding aan het publiek van bepaalde cryptoactiva. Het voorstel maakt voor wat betreft de toepasselijke regels daarbij een onderscheid naargelang het een van de volgende 3 soorten cryptoactiva betreft:

• Gebruikstoken (utility token): een type cryptoactief dat bedoeld is om digitale toegang tot een goed of dienst te geven, dat beschikbaar is op DLT en dat alleen door de emittent van dat token wordt geaccepteerd;
• Asset-referenced token: een type cryptoactief dat een stabiele waarde tracht te behouden door te verwijzen naar de waarde van diverse fiduciaire valuta die een wettig betaalmiddel zijn, naar één of meer grondstoffen, naar één of meer cryptoactiva, of naar een combinatie van dergelijke activa;
• Elektronic money tokens of e-money tokens: een type cryptoactief met als hoofddoel  het gebruik als ruilmiddel en dat een stabiele waarde tracht te behouder door te verwijzen naar de waarde van een fiduciaire valuta die een wettig betaalmiddel is.

MICA beoogt in de tweede plaats de activiteiten van zogenaamde aanbieders van cryptoactivadiensten te regelen. Zij worden in het voorstel gedefinieerd als “iedere persoon wiens gewone beroep of bedrijf bestaat in het beroepsmatig aanbieden van één of meer cryptoactivadiensten aan derden”. De cryptoactivadiensten worden limitatief opgesomd in het voorstel en omvatten de bewaring en het beheer van cryptoactiva namens derden, de exploitatie van een handelsplatform voor cryptoactiva, bepaalde wisseldiensten, het plaatsen van cryptoactiva, het ontvangen en doorgeven van orders voor cryptoactiva namens derden en adviesverlening over cryptoactiva.

Met MICA wordt ook voorgesteld om een regeling ter voorkoming van marktmisbruik bij verhandeling in cryptoactiva in te voeren. Naar voorbeeld van wat geldt voor handel in financiële instrumenten, wordt voorgesteld om gedragingen die neerkomen op handel met voorkennis en marktmanipulatie te verbieden.

Tot slot worden diverse regels inzake toezicht en handhaving voorgesteld.

De implementatie van het voorstel wordt verwacht midden 2021 – begin 2022 waarna de sector in principe 18 maanden de tijd zou krijgen om aan de regelgeving te voldoen.

Régine Feltkamp –  Kevin Van Deuren