Hof van Cassatie 16 september 2016

Artikel 1289 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat wanneer twee personen elkaars schuldenaar zijn, tussen hen schuldvergelijking plaats heeft, waardoor de twee schulden teniet gaan. Krachtens artikel 1295, eerste lid van het Burgerlijk Wetboek, zoals dit van toepassing was vóór de wijziging bij wet van 6 juli 1994, kan de schuldenaar die zuiver en eenvoudig heeft toegestemd in de overdracht van zijn rechten, door een schuldeiser aan een derde gedaan, zich niet meer tegen de overnemer beroepen op de schuldvergelijking die hij, voor deze toestemming, wel aan de overdrager had kunnen tegenwerpen.

De overdracht waarin de schuldenaar niet heeft toegestemd, maar die hem is betekend, verhindert de schuldvergelijking slechts wat betreft de schuldvorderingen die na deze betekening zijn tot stand gekomen, ingevolge artikel 1295, tweede lid van het Burgerlijk Wetboek.

In elk geval blijft schuldvergelijking mogelijk voor samenhangende schuldvorderingen.

Zowel het ontbindingsrecht in geval van wanprestatie ex artikel 1184 Burgerlijk Wetboek, als de daarop gesteunde vordering tot schadevergoeding zijn bij wederkerige overeenkomsten inherent, en zij worden dan ook geacht van bij aanvang te bestaan, ongeacht het tijdstip waarop de contractpartij er een beroep op wenst te doen. In geval van overdracht van rechten die voortspruiten uit een wederkerige overeenkomst hangt de hierop gesteunde schuldvordering samen met de schuldvordering wegens wanprestatie, ongeacht of deze wanprestatie zich heeft voorgedaan vóór of ná de overdracht.

Dit betekent dat schuldvergelijking plaatsvindt tussen enerzijds een schuldvordering gesteund op rechten die werden overgedragen en voortvloeien uit een wederkerige overeenkomst, en anderzijds een schuldvordering ingevolge een wanprestatie bij de uitvoering van deze overeenkomst, die dateert van vóór de overdracht.