De vraag in welke mate overdragers van niet-volgestorte aandelen in een naderhand failliet verklaarde BVBA gehouden blijven tot het voldoen van vorderingen uitgaande van de curator tot volstorting van het kapitaal, blijft zowel in de rechtspraak als in de rechtsleer een onuitputtelijke bron van controverses. Oorzaak hiervan is de afwezigheid van een expliciete bepaling in het Wetboek van Vennootschappen die de invloed van een aandelenoverdracht op de volstortingsplicht in een BVBA regelt. In wezen kunnen drie verschillende strekkingen ontwaard worden die deze wettelijke lacune trachten op te vullen.

Overeenkomstig de meerderheidsvisie dient teruggegrepen te worden naar de regeling die de wetgever in artikel 507 W.Venn. voor de overdracht van niet-volgestorte aandelen in een NV heeft uitgewerkt [2]. Meer bepaald houdt de analogische toepassing van dit artikel op de situatie van een BVBA in dat de overdrager van niet-volgestorte aandelen enkel kan aangesproken worden voor het bedrag van de onbetaalde vennootschapsschulden die dateren van vóór de inschrijving van de aandelenoverdracht in het aandelenregister en dit uiteraard slechts ten belope van het niet-volgestorte deel. Het is deze strekking die de rechter in eerste aanleg duidelijk aanhangt wanneer hij stelt dat overdragers “ne sont plus tenus de la libération du solde du capital depuis la date de l'inscription de la cession de leurs parts dans le registre des associés, pour les dettes postérieures à cette cession” [3]. Opgemerkt kan worden dat deze visie in toenemende mate onder druk komt te staan op grond van de motivering dat het Wetboek van Vennootschappen geen analogieredeneringen (meer) zou toelaten door voor elke vennootschapsvorm aparte regels voor te schrijven en nergens in een bepaling te voorzien dat de regelgeving van de ene vennootschapsvorm van overeenkomstige toepassing op de andere zou kunnen zijn [4]. Om die reden lijkt thans meer gewicht gegeven te worden aan de twee andere strekkingen die evenwel, omdat zij een diametraal tegengestelde positie innemen tegenover de vraag of de volstortingsplicht aandeel- dan wel persoonsgebonden is, hun soelaas zoeken in een andere rechtsgrond.

Indien men aanneemt dat de volstortingsplicht aan het aandeel kleeft, dan volgt uit een doelmatige lezing van artikel 250 W.Venn. dat niet alleen de overdracht van de aandelen, maar ook de overdracht van de daaraan verbonden schulden, aan de vennootschap en derden tegenwerpelijk worden gemaakt door de inschrijving ervan in het aandelenregister [5]. Als centraal argument voor de verbondenheid van de volstortingsplicht met het aandeel grijpt deze tweede visie terug naar een passage uit de cassatierechtspraak omtrent artikel 507 W.Venn. Hierin wordt met name geponeerd dat bij gebrek aan andersluidende statutaire bepalingen de aandeelhouders/oprichters de nieuwe eigenaars van de aandelen anticipatief hebben aanvaard als schuldenaars voor de nog te volstorten bedragen [6]. Luidens deze visie, die in het bovenstaande arrest wordt gevolgd, zal de overdrager derhalve van zijn volstortingsplicht bevrijd zijn van zodra de aandelenoverdracht op regelmatige wijze in het aandelenregister is ingeschreven en er geen sprake is van bijzondere begeleidende omstandigheden.

De derde strekking aanvaardt dit argument voor de verbondenheid van de volstortingsschuld met het aandeel echter niet. Volgens deze strekking kan uit artikel 250 W.Venn. niets afgeleid worden over de invloed van de aandelenoverdracht op de volstortingsplicht. Bij gebrek aan een afwijkende wettelijke regeling inzake schuldoverdracht wordt dan ook gepleit om terug te grijpen naar het gemeen recht op grond waarvan de overdrager van niet-volgestorte aandelen enkel van zijn volstortingsplicht bevrijd zal zijn wanneer hij hiervan uitdrukkelijk door de vennootschap wordt ontslagen [7]. Enkel in dat geval ontstaat er immers schuldvernieuwing door vervanging van de schuldenaar waarbij de volstortingsschuld van de overdragende aandeelhouder teniet gaat [8].

Hoewel zonder tussenkomst van de wetgever of het Hof van Cassatie wellicht discussie zal blijven bestaan omtrent de gehoudenheid van de overdrager tot volstorting van de overgedragen aandelen, lijkt in de gepubliceerde rechtspraak van de laatste vijf jaar de tweede visie momenteel de bovenhand te halen. Of deze tendens aan te bevelen valt, wordt hier in het midden gelaten.