Hof van Cassatie 15 mei 2009

De niet-uitvoeringsexceptie mag niet leiden tot een dubbele sanctionering

Een arrest van het Hof van Cassatie van 15 mei 2009 (C080531N) preciseert de verhouding tussen twee remedies waarover een contractpartij beschikt in wederkerige overeenkomsten: de niet-uitvoeringsexceptie en de schadevergoeding. Het slachtoffer van een contractuele wanprestatie (in casu de koper die vaststelt dat het geleverde beton niet conform is) die niet de ontbinding van de overeenkomst vordert, kan niet tegelijk de prijs niet betalen (steunend op de niet-uitvoeringsexceptie) én een schadevergoeding vorderen tot herstel van de geleverde zaak. Het arrest van het hof van beroep te Antwerpen dat enerzijds oordeelde dat de koopprijs niet verschuldigd was en anderzijds de verkoper veroordeelde tot de kosten om het geleverde geschikt te maken, schendt artikel 1184 van het Burgerlijk Wetboek, aldus het Hof van Cassatie. Als er geen ontbinding plaatsvindt en de schuldenaar wordt veroordeeld tot een uitvoering bij equivalent (in de vorm van een schadevergoeding) is er inderdaad geen reden tot niet-betaling van de prijs (desgevallend te compenseren met de schadevergoeding). De verkoper het recht ontnemen op de prijs zou neerkomen op een dubbele sanctionering. Daaraan zou kunnen toegevoegd worden dat de niet-uitvoeringsexceptie sowieso slechts een tijdelijk verweermiddel is dat bezwaarlijk nog kan uitgeoefend worden als er sprake is van een uitvoering bij equivalent (schadevergoeding) door de andere partij.