Rechtbank van koophandel Hasselt 7 juni 2006
|
FACTUUR EN BESTELBON
Bestelbon - Bewijswaarde - Algemene voorwaarden - Factuur - Stilzwijgende aanvaarding
Een techniek waarbij bestelbons vermelden dat algemene voorwaarden kunnen verkregen worden op eenvoudig verzoek, volstaat niet om aan te tonen dat de partij aan wie men die voorwaarden wil tegenwerpen, de mogelijkheid zou gehad hebben er kennis van te nemen. Er is over die voorwaarden geen overeenkomst tot stand gekomen en zij zijn bijgevolg niet tegenwerpelijk.
De bewijskracht van stilzwijgend aanvaarde facturen overeenkomstig artikel 25 W. Kh. strekt zich uit tot de op de factuur afgedrukte algemene voorwaarden, in elk geval voor het geval de partijen in een courante handelsbetrekking zijn gewikkeld en voor het overige ook voor zover de factuurvoorwaarden niet strijdig zijn met andersluidende vroegere overeenkomst tussen partijen.
|
FACTURE ET BON DE COMMANDE
Facture - Force probante - Conditions générales - Facture - Acceptation tacite
Quand des bons de commande mentionnent que les conditions générales peuvent être obtenues sur simple demande, cette technique ne suffit pas pour prouver que la partie, à qui on veut opposer ces conditions, aurait eu la possibilité d'en prendre connaissance. Un accord sur ces conditions n'était pas réalisé et par conséquent ces conditions ne sont pas opposables.
La force probante des factures tacitement acceptées conformément à l'article 25 C. comm., s'étend jusqu'aux conditions générales imprimées sur la facture. Surtout si les parties entretiennent une relation commerciale persistante et dans la mesure où les conditions de la facture ne conterdisent pas l'accord préalable des parties.
|
A.D. Products NV / Hardy Bouw NV
| Zet.: P. Vanhelmont (voorzitter), M. Vanstraelen en R. Nulens (rechters in handelszaken) |
| Pl.: Mrs P. Grouwels en L. Lejeune loco L. Decabooter |
Bij inleidend exploot van het ambt van gerechtsdeurwaarder W. Honore te Ieper van 16 mei 2006 liet A.D. Products NV dagvaarding uitreiken aan Hardy Bouw NV teneinde deze te horen veroordelen tot betaling van € 7.356,68, meer de moratoire interesten aan de conventionele rentevoet van 10% op € 6.506,58 van 23 maart 2006 en de gerechtelijke interesten aan de conventionele rentevoet van 10% vanaf de dagvaarding op € 650,66 tot de dag van volledige betaling en de kosten.
Ter zitting van 31 mei 2006 is Mr. P. Grouwels verschenen voor A.D. Products NV en Mr. L. Lejeune loco L. Decabooter voor Hardy Bouw NV; zij hebben gepleit, Mr. L. Lejeune heeft de conclusie gehandhaafd; beide partijen hebben stukken neergelegd.
| In feite |
De eis heeft betrekking op drie facturen van A.D. Products NV van 21 oktober 2005, 8 december 2005 en 19 januari 2006, waarvan niet wordt betwist dat zij te gelegener tijd werden ontvangen en niet werden geprotesteerd.
De facturen voorzien in de verkoopsvoorwaarden in de bevoegdheid van de rechtbanken te Hasselt en in aankleven in geval van wanbetaling.
Hardy Bouw NV brengt bestelbons bij voor dezelfde aankopen. Die bestelbons voorzien dat de algemene voorwaarden van Hardy Bouw NV van toepassing zijn (verkrijgbaar op aanvraag). Die algemene voorwaarden voorzien dat alle geschillen die voortvloeien uit deze overeenkomst behandeld worden voor de rechtbank van het arrondissement Ieper. A.D. Products NV houdt voor dat zij die algemene voorwaarden nooit heeft ontvangen.
Hardy Bouw NV beroept zich op de territoriale onbevoegdheid van deze rechtbank en duidt de rechtbank van koophandel te Ieper aan als bevoegde rechtbank. Zij houdt voor dat de overeenkomsten tot stand gekomen zijn aan de hand van haar algemene voorwaarden en dat latere facturen daaraan niets kunnen veranderen. Algemene voorwaarden kunnen niet, nadat alles is uitgevoerd, sluiks op eenzijdige wijze aan de overeenkomst worden toegevoegd. Ondergeschikt houdt zij voor dat A.D. Products NV niet bewijst dat haar factuurvoorwaarden door haar werden aanvaard.
Ten slotte vraagt Hardy Bouw NV om te mogen betalen met afkortingen van 12 maanden. A.D. Products NV verzet zich. Verweerster is niet ongelukkig en te goeder trouw; zij liet weten dat haar een kaskrediet was toegestaan en toch betaalde zij niet.
| Beoordeling |
De eerste vraag is of een overeenkomst kan tot stand komen volgens algemene voorwaarden, waarnaar een aanvaarde bestelbon verwijst, maar die deze niet bevat, en stelt dat deze verkrijgbaar zijn op aanvraag.
Opdat algemene voorwaarden de tegenpartij kunnen worden tegengeworpen, is het van belang dat deze medecontractant de daadwerkelijke en reële mogelijkheid moet hebben om van deze voorwaarden kennis te nemen. Een techniek waarbij algemene voorwaarden kunnen verkregen worden op eenvoudig verzoek volstaat niet om aan te tonen dat de partij, aan wie men die voorwaarden wil tegenwerpen, de mogelijkheid zou gehad hebben om er kennis van te nemen en dit voorafgaandelijk aan het contract. Zij zijn dus de wederpartij niet tegenwerpbaar (C.-A. Dumont De Chassart, “De tegenstelbaarheid van algemene voorwaarden 'offline'”, in S. Ongena (ed.), Algemene Voorwaarden, Kluwer, Mechelen, 2006, 6 en de verwijzingen aldaar; zie ook E. Dirix en G.L. Ballon, A.P.R., tw. De factuur, nr. 235, § 2).
De vraag naar de tegenwerpbaarheid van de factuurvoorwaarden van A.D. Products NV wordt door de rechtbank anders opgelost. Ten onrechte houdt Hardy Bouw NV voor dat de bewijskracht van artikel 25 van het Wetboek van Koophandel van de stilzwijgend aanvaarde factuur zich niet uitstrekt tot de algemene voorwaarden. Deze kwestie is inderdaad omstreden in de rechtsleer. De rechtbank is nochtans van oordeel dat, voor het geval partijen in een courante handelsbetrekking zijn gewikkeld, en de bestemmeling van de aanvaarde facturen nooit bezwaar maakt tegen de algemene voorwaarden, deze de bestemmeling in alle geval tegenwerpbaar zijn. Dat is hier het geval nu Hardy Bouw NV drie facturen ontving, voorzien van deze factuurvoorwaarden, en geen protest uitte. Maar ook in het andere geval is de rechtbank van oordeel dat de stilzwijgende aanvaarding zich uitstrekt tot de algemene voorwaarden, voor zover de factuurvoorwaarden niet tegenstrijdig zijn met een andersluidende vroegere overeenkomst tussen partijen. De rechtbank sluit zich op dit stuk aan bij rechtsleer (E. Dirix en G.L. Ballon, A.P.R., tw. De factuur, nr. 231) en rechtspraak (Cass. 29 april 2004, C.02.0250.N; Antwerpen (4de k.) 8 mei 2006, niet gepubl. inzake Combipack BV/NV Thermo Clean; Antwerpen (5debis k.) 1 december 2005, niet gepubl. inzake BVBA Nelissen en Zonen/Mr. Geeraert q.q. curator van het faillissement BVBA Temico; Antwerpen 22 november 1999, R.W. 2001-02, 815 en Antwerpen (4de k.) 6 oktober 2003, niet gepubl. inzake NV Algemene Ondernemingen Vawijsberghe/NV Logistics dat een andersluidend vonnis van de zesde kamer van deze rechtbank van 27 oktober 2000 hervormt).
A.D. Products NV is niet gehouden tot verdere bewijslast en met name moet zij niet bewijzen dat Hardy Bouw NV vooraf haar algemene voorwaarden kende en er mee akkoord ging.
Deze rechtbank is dus bevoegd.
De eis is gegrond, ook voor wat betreft de aankleven.
Hardy Bouw NV heeft niet ten genoege van recht aangetoond dat zij ongelukkig is en te goeder trouw. De facturen zijn gemiddeld een half jaar oud en Hardy Bouw NV heeft reeds zolang een uitstel aan A.D. Products NV opgedrongen.
De voorschriften van artikelen 2 en 30 tot 37 van de wet van 15 juni 1935 op het gebruik der talen in gerechtszaken werden nageleefd.
Om deze redenen,
beslist de rechtbank, na beraadslaging, op tegenspraak:
verklaart de eis toelaatbaar en gegrond,
(...)
