Article

Commentaar, R.D.C.-T.B.H., 2007/2, p. 189

VENNOOTSCHAP
Naamloze vennootschap - Kapitaal - Behoud - Verkrijging eigen aandelen - Artikel 52bis Venn.W. (art. 620 W.Venn.) - Overeenkomst verkrijging eigen aandelen - Niet-naleving artikel 52bis § 1 Venn.W. (art. 620 § 1 W.Venn.) - Sanctie - Artikel 52bis § 5 Venn.W. (art. 625 W.Venn.) - Aandelen van rechtswege nietig - Geen nietigheid van de overeenkomst
De eigen aandelen die de vennootschap verkregen heeft met overtreding van (oud) artikel 52bis § 1 Venn.W. (art. 620 § 1 W.Venn.) zijn van rechtswege nietig en dienen door de raad van bestuur te worden vernietigd (art. 52bis § 5 Venn.W. resp. art. 625 W.Venn.).
Uit (oud) artikel 52bis § 1 Venn.W. (art. 620 W.Venn.) kan niet worden afgeleid dat de overeenkomst, waarbij een vennootschap met miskenning van deze bepaling eigen aandelen inkoopt, eveneens nietig zou zijn. Het door de wet gegeven rechtsgevolg aan de verkrijging van eigen aandelen zonder naleving van (oud) artikel 52bis § 1 Venn.W. (art. 620 W.Venn.) sluit dit uit. De nietigverklaring van de verkoopovereenkomst staat immers de van rechtswege nietigheid van de overgedragen aandelen in de weg en in beginsel zou na de nietigverklaring van de verkoopovereenkomst niet meer tot restitutie kunnen worden overgegaan vermits de bedoelde aandelen door de raad van bestuur dienen vernietigd en deze vernietiging het voorwerp van de in (oud) artikel 52bis § 5 Venn.W. (art. 625 W.Venn.) voorgeschreven publiciteit dient te zijn.
SOCIÉTÉ
Société anonyme - Capital - Maintien - Acquisition d'actions propres - L'article 52bis LCSC (art. 620 C. soc.) - Convention de rachat d'actions propres - Contraire à l'article 52bis § 1 LCSC (art. 620 § 1 C. soc.) - Sanction - Article 52bis § 5 LCSC (art. 625 C. soc.) - Actions nulles de plein droit - Pas de nullité de la convention
Les actions propres que la société a acquises en violation de l'(ancien) article 52bis § 1 LCSC (art. 620 § 1 C. soc.) sont nulles de plein droit et doivent être détruites par le conseil d'administration (art. 52bis § 5 LCSC resp. art. 625 C. soc.).
Il ne peut pas être déduit de l'(ancien) article 52bis § 1 LCSC (art. 620 C. soc.) que la convention, par laquelle la société rachète ses propres actions en violation de cette disposition, serait également nulle. L'effet juridique que donne la loi à l'acquisition d'actions propres contraire à l'(ancien) article 52bis § 1 LCSC (art. 620 C. soc.) l'exclut. En effet, l'annulation de la convention de rachat fait obstacle à la nullité de plein droit des actions transférées et en principe il serait impossible de procéder à la restitution, étant donné que les actions concernées doivent être détruites par le conseil d'administration et que cette nullité est l'objet de la publicité prévu par l'(ancien) article 52bis § 5 LCSC (art. 625 C. soc.).
Commentaar

Dit arrest hervormt Kh. Hasselt 23 november 2004, T.B.H. 2006, 457 , noot H. De Wulf. Het arrest respecteert de tekst van de wet en bevestigt de meerderheidsopvatting - die steunt vindt in de voorbereidende werken van de wet van 5 december 1984 [1] dat, nu de in strijd met artikel 620 § 1 W.Venn. ingekochte aandelen blijkens de wet zelf (art. 625 § 1 W.Venn.) nietig zijn de overeenkomst tot verwerving van die aandelen niet nietig kan zijn [2].

[1] Verslag Verhaegen, Parl. St. Kamer 1981-82, nr. 210/9, 38.
[2] Zie R. Tas, Winstuitkering, kapitaalvermindering en -verlies in NV en BVBA, Kalmthout, Biblo, 2003, 311, nr. 431; M. Massagé, L'adaptation du droit des sociétés anonymes aux deuxième et quatrième directives européennes (Loi du 5 décembre 1984), Brussel, Swinnen, 1985, nr. 86; B. Van Bruystegem, De Vennootschappenwet '86, Antwerpen, Kluwer, 1986, 86; Ch. Sluyts, “Het kapitaalbehoud bij de naamloze vennootschap”, in H. Braeckmans en E. Wymeersch (eds.), Het nieuwe vennootschappenrecht na de wet van 5 december 1984, Antwerpen, Kluwer, 1985, (31) 38; H. Braeckmans, “De nieuwe vennootschapswet van 5 december 1984”, R.W. 1984-85, 2465, nr. 26; M. Van der Haegen en C. Verbraecken, “Les sociétés commerciales. Commentaires des lois des 5 décembre 1984, 15 juillet 1985 et 25 juillet 1985”, J.T. 1985, (545), nr. 56; G. Horsmans en G. Keutgen, “Augmentation et réduction du capital”, in J. Van Ryn (ed.), Les sociétés commerciales, Brussel, Ed. du Jeune Barreau, 1985, (125), 159; G. Poppe, “De inkoop van eigen aandelen: een interessant instrument?”, Not. Fisc. M. 1993, (229), nr. 31.