De artikelen 28-33 van wet van 3 april 2019 betreffende de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie (BS 10 april 2019) of ‘Brexitwet’, voeren een nieuw type verzekeringstussenpersoon in: de gevolmachtigd onderschrijver, ook bekend als underwriting agent of gevolmachtigd agent.

Een gevolmachtigd onderschrijver is een tussenpersoon die voor rekening van een verzekeraar risico’s accepteert, de premie bepaalt en polissen afsluit. Diens tussenkomst laat verzekeraars toe om zonder grote investeringen een bepaalde (niche)markt te verkennen. Verzekeringnemers hebben op hun beurt baat bij de specifieke kennis van de gevolmachtigd onderschrijver voor een correcte plaatsing van hun (bijzonder) risico.  Zeker in de context van medeverzekering – waarbij eenzelfde risico gelijktijdig en in onderling overleg verzekerd wordt door verschillende verzekeraars, elk slechts voor hun deel – speelt de gevolmachtigd onderschrijver vaak een belangrijke rol. Hij blijft wel een tussenpersoon die slechts voor rekening optreedt: de verzekeringsovereenkomst komt tot stand tussen de verzekeringnemer en de verzekeraar.

Tot nu toe bestond er voor deze specifieke activiteit geen bijzondere reglementering in België, i.t.t. de regeling in Nederland of het Verenigd Koninkrijk. De noodzaak voor een wettelijke regeling is allereerst ingegeven door de Brexit: luidens de Memorie van Toelichting zouden gevolmachtigd onderschrijvers, bij gebreke aan inschrijving in een lidstaat van de EU, in geval van een ‘hard Brexit‘ hun toegang tot de Europese markt verliezen. Hierdoor zou volgens de wetgever een gespecialiseerd en onontbeerlijk verzekeringsaanbod voor Belgische ondernemingen verdwijnen. Ten tweede moet de regeling (i) meer transparantie en duidelijkheid bieden (ii) fraudegevallen met tussenpersonen zonder mandaat (zgn. ghost underwriting) voorkomen en (iii) garanderen dat deze tussenpersonen beschikken over een voldoende robuuste organisatie (Parl.St. Kamer 2018-19, nr. 3554/01, 21 en 24).

De nieuwe regeling wijzigt de wet van 4 april 2014 (W.Verz.) op drie vlakken.

Allereerst wordt een definitie van het begrip ‘gevolmachtigd onderschrijver’ opgenomen: « « gevolmachtigde onderschrijver » : de verzekeringstussenpersoon die, als lasthebber van één of meer verzekeringsondernemingen, bevoegd is om de dekking van risico’s te accepteren, in naam en voor rekening van die verzekeringsondernemingen, en verzekeringsovereenkomsten te sluiten en te beheren » (artikel 5, 21°/9 W.Verz.).

Ten tweede worden wijzigingen aangebracht aan de inschrijvingsvereisten (art. 259-263 W.Verz.):

• In artikel 259, §1, vierde lid wordt een nieuwe categorie van tussenpersoon gecreëerd: « Het door de FSMA bijgehouden register van de verzekerings- en nevenverzekeringstussenpersonen wordt onderverdeeld in de volgende categorieën : « verzekeringsmakelaars », « verzekeringsagenten », « verzekeringssubagenten », « neven-verzekeringstussenpersonen » en « gevolmachtigde onderschrijvers »« .
• In artikel 259 W.Verz. wordt een §1/1 ingevoegd, luidende: « Zonder afbreuk te doen aan de bepalingen van artikel 271 mag een verzekeringstussenpersoon zijn activiteiten slechts uitoefenen als hij in de desbetreffende categorie van het register van de verzekeringstussenpersonen is ingeschreven.« 
• Artikel 263 W.Verz. wordt als volgt vervangen: « Voor de in dit deel bedoelde werkzaamheden, mag niemand de titel dragen van verzekeringsmakelaar, verzekeringsagent, verzekeringssubagent, herverzekeringsmakelaar, herverzekeringsagent, herverzekeringssubagent of gevolmachtigde onderschrijver, of van makelaar, agent, subagent of onderschrijver, met verwijzing naar de activiteit van verzekeringen, herverzekeringen, verzekerings- of herverzekeringsdistributie, tenzij hij in de desbetreffende categorie van het register van de verzekeringstussenpersonen of het register van de herverzekeringstussenpersonen is ingeschreven.« 

De derde en laatste wijzigingen betreffen de vereisten van vakbekwaamheid en organisatorische vereisten (art. 264-267 W.Verz).:

• Artikel 266, 6° W.Verz. wordt aangevuld met een lid dat bepaalt: « De tussenpersoon mag, wat zijn activiteit van verzekeringsdistributie in België betreft, slechts handelen met gevolmachtigde onderschrijvers die voor deze activiteit zijn ingeschreven of toegelaten zijn om deze activiteiten in België uit te oefenen in toepassing van artikel 271« .
• Er wordt een nieuw artikel 267/1  ingevoegd: « De verzekeringstussenpersonen die de activiteit van gevolmachtigde onderschrijver uitoefenen,
  1° beschikken over een passende organisatie die is afgestemd op de aard, de omvang en de complexiteit van de uitgeoefende activiteiten, alsook op de eraan verbonden risico’s, met het oog op de naleving van de bepalingen van deze wet. De Koning kan de nadere regels voor de invulling van de vereiste van passende organisatie bepalen; 
  2° vermelden op hun website of, bij gebreke daaraan, verstrekken op duurzame drager op verzoek van hun klanten, de naam van alle verzekeringsondernemingen die hun een mandaat hebben verleend, alsook de verzekeringstakken waarvoor ieder mandaat werd verleend;
  3° vermelden op iedere verzekeringspolis de naam van de verzekeringsonderneming of verzekeringsondernemingen in wiens naam en voor wiens rekening de polis werd afgesloten door de gevolmachtigde onderschrijver;
  4° moeten eveneens voldoen aan de bepalingen van deze afdeling die van toepassing zijn op de verzekeringsmakelaars. »

De bepalingen inzake het statuut en de activiteiten van de gevolmachtigd onderschrijvers zijn in werking getreden op 10 april 2019.