Article

Cour d'appel Mons, 16/04/2012, R.D.C.-T.B.H., 2013/9, p. 894

Cour d'appel de Mons 16 avril 2012

SOCIETES
SPRL - Capital - Maintien du capital social - Financement d'acquisition des actions (art. 329 C.soc.)
La règle, d'ordre public, de l'ancien article 329 du Code des sociétés, sanctionnée pénalement, doit s'interpréter restrictivement, dans le respect de la ratio legis qui est de protéger l'intégrité du capital social, en évitant le déplacement du risque d'insolvabilité de l'acquéreur vers la société « cible ».
L'ancien article 329 du Code des sociétés ne s'oppose (opposait), ni à la mise en gage des actions acquises, pour garantir le financement d'une acquisition d'actions, ni à l'octroi de sûretés pour un emprunt visant à financer une distribution de dividendes, même lorsque ceci a lieu dans le cadre d'une acquisition d'actions et en vue de faciliter celle-ci.
Il ne s'oppose (opposait) pas non plus à la conclusion d'un emprunt, en vue de financer la distribution d'un dividende, dans les mesures des bénéfices distribuables, l'ancien article 329 interdisant à la société acquise d'octroyer un prêt en tant que prêteur, mais ne l'empêchant pas de conclure un emprunt en tant qu'emprunteur.
Le fait que la distribution de dividendes (de la société acquise) a permis à la société acquérante de rembourser son crédit est sans incidence sur la validité de l'opération de crédit.
VENNOOTSCHAPPEN
BVBA - Kapitaal - Instandhouding van het maatschappelijk kapitaal - Financiering van het verkrijgen van aandelen (art. 329 W.Venn.)
Het voorschrift van het oude artikel 329 W.Venn. [1], dat de openbare orde raakt (en overigens ook strafrechtelijk wordt gesanctioneerd), dient strikt te worden geïnterpreteerd met eerbiediging van zijn ratio legis die erin bestaat de integriteit van het (maatschappelijk) kapitaal van een BVBA te beschermen en te vermijden dat het insolvabiliteitsrisico van de overnemende vennootschap naar de overgenomen vennootschap verplaatst.
Het oude artikel 329 W.Venn. verzet(te) zich niet tegen de inpandgeving van de overgenomen aandelen voor het waarborgen van de financiering van een aandelenverwerving, noch tegen de verstrekking van zekerheden voor een krediet gericht op de financiering van een dividenduitkering, zelfs wanneer dit plaatsvindt in het kader van een aandelenverwerving en met het oogmerk om deze te vergemakkelijken.
Het voormelde oude artikel 329 W.Venn. verzet(te) zich ook niet tegen de afsluiting van een kredietovereenkomst met het oog op de financiering van een dividenduitkering, binnen de grenzen van de uitkeerbare winst. Het oude artikel 329 W.Venn. legde aan de overgenomen vennootschap o.m. een verbod op een krediet te verstrekken in de hoedanigheid van kredietverlener, maar verhinderde de afsluiting van een kredietovereenkomst in de hoedanigheid van kredietnemer niet.
Het feit dat een dividenduitkering (van de overgenomen vennootschap) de overnemende vennootschap in staat heeft gesteld om haar krediet (aangegaan in het kader van de financiering van de overname) terug te betalen, had onder gelding van het oude artikel 329 W.Venn. geen gevolgen voor de geldigheid van dit krediet.

Fortis Banque SA / V.I. et M.Th.B.

Siég.: M. Levecque, J. Matagne et C. Knoops (conseillers)
Pl.: Mes S. Van Ommeslaghe et A. Gillain, V. Dusaucy

De tekst van het arrest is reeds verschenen in de TBH 2013, afl. 7, p. 650 [2].

[1] Met de notie “oud” art. 329 W.Venn. wordt in de onderhavige bijdrage de tekst van dit wetsartikel beoogd geldend vóór de inwerkingtreding van het koninklijk besluit van 8 oktober 2008 tot wijziging van het Wetboek van Vennootschappen ingevolge richtlijn 2006/68/EG van het Europees Parlement en de Raad van 6 september 2006 tot wijziging van richtlijn 77/91/EEG van de Raad met betrekking tot de oprichting van de naamloze vennootschap, alsook de instandhouding en wijziging van haar kapitaal (BS 30 oktober 2008). Voor een situering van de (wetgevende) evoluties die het art. 329 W.Venn. heeft ondergaan, zie infra, randnrs. 6 et seq.
[2] Met betrekking tot de aspecten van bankrecht en financieel recht is het voormelde arrest reeds voorzien van een annotatie, zie A.-P. André-Dumont, “Toute descente de la dette ne constitue pas nécessairement une assistance financière prohibée” (noot onder Bergen 16 april 2012), TBH 2013, afl. 7, p. 655-658.