Article

Betalingsdiensten. De nieuwe regelgeving onder de loep genomen, R.D.C.-T.B.H., 2012/2, p. 198

Betalingsdiensten. De nieuwe regelgeving onder de loep genomen, Antwerpen, Anthémis, 2011, 199 p.


Het boek Betalingsdiensten. De nieuwe regelgeving onder de loep genomen bundelt de schriftelijke neerslagen van een conferentie georganiseerd door de EVBFR op 9 december 2010 aangaande de wet van 10 december 2009 betreffende de betalingsdiensten.

De regulering van de betalingsdiensten vindt haar oorsprong in richtlijn 2007/64/EG van het Europees Parlement en de Raad van 13 november 2007 betreffende betalingsdiensten in de interne markt en kent een tweedeling tussen enerzijds 'privaatrechtelijke' bepalingen die toepassing vinden in de verhouding tussen de betalingsdienstaanbieder en -gebruiker, en anderzijds 'publiekrechtelijke' bepalingen inzake het statuut van de betalingsdienstaanbieder en de toegang tot betalingssystemen. Het verslagboek gaat in op het eerste type van bepalingen, zoals omgezet in Belgisch recht door de wet van 10 december 2009 betreffende de betalingsdiensten. De rode draad doorheen de verschillende bijdragen in het verslagboek is de vraag of de nieuwe (Belgische) regelgeving al dan niet, in lijn met haar opzet, een betere bescherming inhoudt voor de gebruiker van betalingsdiensten.

Na een inleidend voorwoord van Régine Feltkamp, bijten Emmanuel Pieters en Véronique Broekaert de spits af met een helder en algemeen overzicht waarin de voornaamste bestanddelen van de wet van 10 december 2009 betreffende de betalingsdiensten worden besproken en waar nuttig worden toegelicht binnen hun Europese context.

De bijdrage van Madeleine Avella Shaw maakt een uitgebreide analyse van zowel de eerder traditionele betalingstechnieken in België (bv. de overschrijving, de domiciliëring, de cheque en het postmandaat) als de meer recente betalingstechnieken zoals de elektronische betalingen ('e-payments') en de betalingen per gsm ('m-payments'), en onderzoekt of en in welke mate de bepalingen van de wet van 10 december 2009 betreffende de betalingsdiensten hierop van toepassing zijn. Daarnaast besteedt de auteur aandacht aan de Europese overschrijving en de Europese domiciliëring.

De kwalificatie van een betalingstransactie en de beoordeling van haar rechtsgevolgen voor de partijen plaatst zowel de rechtstheoreticus als de praktijkjurist voor een vaak moeilijke opgave, gelet op het complex geformuleerde toepassingsgebied van de wet van 10 december 2009 betreffende de betalingsdiensten. Koen Byttebier en Tom Wera brengen duidelijkheid in het kluwen van regels met een gestroomlijnde bespreking van het toepassingsgebied van de wet, geïllustreerd met praktische voorbeelden.

De laatste twee bijdragen uit dit verslagboek zijn gewijd aan de aansprakelijkheid van de partijen. De diepgravende bijdrage van Reinhard Steennot heeft het over de aansprakelijkheidsverdeling tussen de partijen bij de uitvoering van niet-toegestane betalingstransacties, terwijl deze van Grégory Hennard kritisch ingaat op de aansprakelijkheidsverdeling tussen de partijen bij de niet-uitvoering of gebrekkige uitvoering van betalingstransacties.

Het verslagboek is verzorgd uitgegeven, met een degelijk uitgewerkt voetnotenapparaat en een overzichtelijke inhoudsopgave. De onderwerpen voor elke bijdrage zijn zodanig geselecteerd en samengesteld dat de wet van 10 december 2009 betreffende de betalingsdiensten quasi volledig wordt bestreken, terwijl tegelijk de voor de praktijk meest relevante onderwerpen in het voetlicht worden geplaatst. Verder zijn de auteurs geslaagd in een kritische analyse en evaluatie van de desbetreffende wettelijke bepalingen, aangevuld met zinvolle voorbeelden uit de praktijk en eigen beschouwingen/standpunten. De vele schema's en tabellen die de stof bevattelijk voorstellen dragen bij tot een dieper inzicht in de vaak complexe materie. Anderzijds kennen de individuele bijdragen uit het verslagboek een aantal inhoudelijke overlappingen/herhalingen, zij het dat deze de stof telkenmale vanuit een ander perspectief belichten.

De materie van de betalingsdiensten heeft op relatief korte tijd aanleiding gegeven tot een explosie aan rechtsliteratuur, en het verslagboek verdient hierin een bijzonder plaats vanwege zijn omvang en kwaliteit. Zowel de rechtstheoreticus als de praktijkjurist zullen bij hun opzoekingen dankbaar gebruik kunnen maken van de inzichten bijeengebracht door de auteurs van het verslagboek.

[1] Advocaat balie Brussel, Orelius, www.orelius.be .