ARBITRAGE

Op 12 september lanceerde de International Chamber of Commerce (ICC) na ruim twee jaar voorbereiding en een uitgebreide internationale consultatie een herziene versie van haar Arbitragereglement. De nieuwe versie zal vanaf 1 januari 2012 het vorige reglement vervangen, dat inmiddels van 1998 dateerde. Met het nieuwe reglement wil de ICC enerzijds een aantal praktische oplossingen die in de voorbije 13 jaar zijn ontstaan codificeren. Anderzijds streeft de ICC ernaar haar procedures efficiënter te maken, evenals meer geschikt voor complexe geschillen en investeringsgeschillen.

Efficiëntie en kostenbeheersing vormen een sleutelwoord. Zo legt het nieuwe reglement aan het scheidsgerecht en de partijen uitdrukkelijk de verplichting op al het mogelijke te doen om de procedure zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. Een verplichte 'case management conference' bij het begin van de procedure moet daartoe de krijtlijnen uitzetten. Appendix IV bij het nieuwe reglement reikt een aantal case-managementtechnieken aan. Verder verwijst het reglement voortaan naar moderne communicatiemiddelen zoals e-mail voor de communicatie tussen het secretariaat van de ICC, het scheidsgerecht en de partijen. Op het einde van de rit hebben de scheidsrechters de expliciete mogelijkheid om rekening te houden met het proceduregedrag van de partijen bij de toewijzing van de kosten.

Steeds meer geschillen impliceren meer dan twee partijen en/of meerdere contracten. Dit kan mogelijk leiden tot een versnippering van het geschil over meerdere procedures, met alle gevolgen van dien voor efficiëntie, kost en consistentie van de uitspraken. Het nieuwe Reglement voorziet daarom in een aantal procedurele mogelijkheden om dit soort complexe geschillen voor één en hetzelfde scheidsgerecht te brengen. Zo kan elke partij verzoeken dat een bijkomende partij tussenkomt in de arbitrage, zolang geen van de scheidsrechters bevestigd is. In een arbitrage met meer dan twee partijen kan elke partij vorderingen instellen tegen gelijk welke andere partij. Vorderingen gebaseerd op meerdere contracten kunnen in één arbitrage gebracht worden. Ten slotte kan de ICC in bepaalde omstandigheden twee of meer arbitrageprocedures consolideren, bijvoorbeeld wanneer de procedures gebaseerd zijn op dezelfde arbitrageovereenkomst of meerdere overeenkomsten die compatibel zijn.

Partijen hebben voortaan de mogelijkheid om beroep te doen op een 'emergency arbitrator'. Deze nood-scheidsrechter kan dringende voorlopige en bewarende maatregelen bevelen, nog voor het dossier aan het scheidsgerecht is overgemaakt, of zelfs nog voor de vordering is ingeleid. Van zodra het scheidsgerecht benoemd is, kan dit de maatregelen van de nood-scheidsrechter aanpassen, beëindigen of annuleren. Deze procedure zal wel enkel gelden voor arbitrageovereenkomsten die na 1 januari 2012 worden gesloten, en op voorwaarde dat de partijen deze noodprocedure niet uitsluiten.

Het nieuwe reglement beperkt verder het aantal gevallen waarin het Hof van de ICC zal beslissen over het prima facie bestaan van aan arbitrageovereenkomst. In principe is het het scheidsgerecht zelf dat beslist over zijn jurisdictie (principe van Kompetenz-Kompetenz). Het scheidsgerecht krijgt verder uitdrukkelijk de mogelijkheid om maatregelen te nemen ter bescherming van de vertrouwelijkheid.

Onder het reglement van 1998 moesten scheidsrechters reeds attesteren dat ze onafhankelijk waren. Het nieuwe reglement scherpt deze verplichting aan. Voortaan moeten scheidsrechters onafhankelijk en onpartijdig zijn en blijven gedurende de hele procedure. Bovendien moeten ze uitdrukkelijk verklaren dat ze 'beschikbaar' zijn, dit wil zeggen dat ze voldoende tijd hebben om zich aan de procedure te wijden.

Tot slot wil de ICC zich ook steeds meer richten op andere vormen van alternatieve geschillenbeslechting. Zo wordt het nieuwe Arbitragereglement gepubliceerd in een boekje samen met reglementen voor andere ADR-procedures zoals Mediation en Dispute Boards. Bovendien lanceert de ICC dit jaar het ICC International Centre for ADR.